Sabtu, 24 Maret 2018
SOAL UAS : GNP 205/2016
PEMERINTAH KOTA SURAKARTA
DINAS
PENDIDIKAN PEMUDA DAN OLAHRAGA
SEKOLAH
MENENGAH KEJURUAN (SMK) NEGERI 5 SURAKARTA
UJIAN
SEKOLAH TAHUN PELAJARAN 2015/2016
LEMBAR SOAL UTAMA
Mata
Uji :
Bahasa Jawa
Kelompok
Program Studi Keahlian
Kompetensi Keahlian
|
:
:
:
|
SMK
Semua Program Studi Keahlian
Semua Kompetensi Keahlian
|
Kelas
Hari, tanggal
W a k t u
|
:
:
:
|
XII (dua belas)
Jum’at, 18-3-2016
(90 menit
)
|
PETUNJUK UMUM: Isinen Identitasmu ana ing Lembar Wangsulan !
PETUNJUK
KHUSUS:
A.
Pilihen
wangsulan sing bener kanthi menehi tandha silang ( x ) ing huruf A, B, C, D,
utawa E !
1. “Dhuh
Gusti Pangeran Kang Gawe Urip, paringana kuwat. Wong cilik ongklak-angklik kok
tegel-tegele diapusi. Wis bejamu Sri ... aja dadi ati,” Mbah Surip seleh.
Miturut
pethilan cerkak ing ndhuwur, Mbah Surip mujudake paraga kang nduweni watak ....
A.
julig D.
pasrah
B.
culika E.
gampang nesu
C.
kuwat
2. Ing
Komplek Pemprop. DIY Kepatihan Ngayogyakarta dianakake “Festival Kembang” kang
temane “Katakan dengan Bunga”. Mula
komplek Kepatihan ana kembang manekawarna. Wiwit saka lawang gapura ngarep ing
Dalan Malioboro nganti tekan Bangsal Kepatihan akeh modhel kekembangan kang
dironce kanthi manekawarna lan jinis kembang. Acara iki diresmekake dening
Gubernur DIY, Sri Sultan Hamengku Buwono X. Perangan pawarta ing dhuwur kang
ora ana , yaiku ....
A.
apa D.
ing endi
B.
sapa E.
kepriye
C.
kapan
3. Prabu
Pandhudewanata kagungan putra cacahe ana lima, mula sinebut pandhawa, dene putra pangulu pandhawa iku jenenge .....
A.
Nakula D.
Janaka
B.
Puntadewa E.
Werkudara
C.
Sadewa
4.
Tembung
mucuk eri kanggo nyandra
perangan ....
A.
driji D.
mripat
B.
irung E.
idep
C.
pipi
5. Ing
ngisor iki kang dadi titikane tembang macapat yaiku ....
A.
nggunake basa kang lugu D.
basane cekak aos ora ngayawara
B.
nggunakake basa Jawa kuna E. kalebu karangan gancaran
C.
panulise nggunakake paugeran kang gumathok
6. Guru
wilangan lan guru lagune tembang Pocung yaiku ....
A. 12
u, 6a, 8 i, 12 a D. 12 a, 6 u, 8a, 12 i
B. 12
i, 6a, 8a, 12 u E. 6 u, 12a, 12 u, 8 i
C. 12
a, 6 u, 8 i, 12 a
7. Kawilujengan,
karaharjan, rahmat, saha berkahipun Gusti Kang Murbeng Dumadi mugi tansah
kasarira dhumateng kita sedaya
Sajroning
sesorah ukara ing dhuwur diarani .....
A.
salam pambuka D.
pengarep-arep
B.
surasa basa E.
salam panutup
C.
wasana basa
8. Pratelan pidhato kang isine
pambagyaharja yaiku ....
A. Wondene ancas ingkang
kinandhut, mugi-mugi pahargyan punika saged dados pecuting lampah ing
dinten-dinten samangke, ngandelaken tekad majengaken panggulawentah umumipun,
ningkataken prestasi sekolah tuwin akhlakipun para siswa mliginipun.
B. Awrat anggen kula matur,
jalaran badhe nilar guru saha adhik-adhik sedaya. Jalaran kawontenan kedah
mekaten, pramila kanthi awrating manah kula sakanca nilaraken bapak ibu guru
tuwin adhik-adhik.
C. Kula ngajak Panjenengan sedaya
makempal ing papan punika, krenteging sedya boten sanes inggih punika
nglempakaken redana sumbangan kangge mbiyantu para sedherek panjenengan lan
kula ingkang nembe katempuh lindhu.
D. Pramila, ngembun saha
ngemban dhawuh wigatosing sedya
keparenga ing samangke penganten kakung kula pasrahaken saha kula sumanggakaken
katur Bapak saha Ibu R.M Sukarja Wiryaseputra, cundhuk kaliyan lampahipun
upacara sarta ing salajengipun.
E. Bapak saha Ibu Sunarta
Wirasumarta ngaturaken agenging panuwun, dene Panjenengan sampun kepareng
paring pambiyantu ingkang awujud kawigatosan, bandha beya, iguh pratikel, tuwin
ubarampe sanesipun, ingkang gemblengipun saged ngregengaken pepanggihan
samangke punika.
9.
Crita
rakyat iku nduweni unsur intrinsik. Dene unsur intrinsik kang nerangake
lakuning crita saka awal nganti akhir diarani ....
A.
alur D.
tema
B.
latar E.
paraga
C.
amanat
10. “Aja was kuwatir, Mbok! Aku kang
bakal ngendheg pakartine Dewata Cengkar
kang kejem lan wengis kuwi. Ayo Patih, gawanen aku ngadhep Ratu
Gustimu!”
Miturut
pethilan teks crita rakyat kasebut watake Aji Saka yaiku ....
A.
kendel D.
angkara murka
B.
manut E.
kurang ngati-ati
C.
setya marang gustine
11. Pethilan crita rakyat ing ngisor
iki kang kalebu latar papan yaiku .....
A. “Sang Prabu iku senengane dhahar daging
wong. Kahanane kawula tintrim, kabeh padha wedi.”
B. “Lagi sesasi madeg guru, wong-wong
padha mlebu dadi siswane.”
C. “Ora Sengkeran. Tekaku ana
omahmu kene aku mung saderma mestuti dhawuhe Ratu Gustiku.”
D. “Ananging kalorone ora bisa
mangsuli awit wis pirang-pirang taun ora krungu kabar apa-apa.”
E. “Heh, Sembada!” “Piye kakang
Dora?” “Yen kowe wangkot. Aja takon dosa bakal takrampungi sebab aku iki
ngemban dhawuhe Gusti Aji Saka”. “Lho Aku ya ngemban dhawuh, sapa wae bakal
takadhepi.”
12. Kanggo mengeti lelabuhane Dora lan Sembada.
Aji Saka ngripta aksara Jawa. Ing antarane unine “padhajayanya” kang tegese
....
A.
ana utusan D.
bareng mati
B.
padha regejegan E.
padha digdayane
C.
padha dadi bathang
13. Cakepan tembang macapat pupuh Kinanthi iku
dumadi saka ....
A. 1 gatra 6 pada
B. 1 pada 6 gatra
C. 1 pada 6 wanda
D. 1 gatra 6 wanda
E. 1 wanda 6 gatra
14. Tur kang nyulayani iku,
wus wruh yen kawruhe nempil,
nanging laire angalah,
katingala angemori,
Mung ngenaki tyasing liyan,
aywa esak aywa serik
Kaendahane cakepan
tembang macapat pupuh Kinanthi ing ndhuwur kasengkuyung dening panganggone
purwakanthi lumaksita yaiku tinemu ing gatra ....
A. gatra 1 lan gatra
2
B. gatra 3 lan gatra
4
C. gatra 4 lan gatra
5
D. gatra 2 lan gatra
6
E. gatra 3 lan gatra
5
15. eklasna aku lunga biyung,
sanadyan
ing ndhuwur langite katon mendhung,
eklasna
aku lunga
lungaku
sangu ati lapis waja,
..............................................
Isine
geguritan ing ndhuwur yaiku ....
A. wis
ora kuwat maneh amarga lara.
B. bocah
enom kang bingung arep lunga.
C.
pamit arep budhal sekolah.
D.
pamit arep golek pakaryan.
E. rasa
sedhih ninggalake wong tuwa.
16. Sing
dikarepake pengimajinasian sajroning struktur teks geguritan uaiku ....
A.
mbaleni swara (vokal), mbaleni tembung
B. milih tembung ing geguritan
bisa nuwuhake khayalan
C. mbaleni kelompok tembung
(frasa) utawa mbaleni ukara
D. milih tembung-tembung ing
geguritan kang nduweni teges entar
E. milih tembung kang digunakake
panggurit kanggo nyritakake sawijining bab kanthi cara mbandhingake karo barang
utawa tembung liyani
17.“Nyenyandhang manganggo iku dadya
sarana memangun manungsa njaba njero, marmane pantesen panganggonira, trepna
pangetrepaning panganggon, cundhukna kalawan kahananing badanira, kalungguhan
miwah pepangkatanira”
Mangkono pangandikane
saka ....
A.
Yasadipura I
A.
K.G.P.A.A. Pakualam V
C.
I.S.K.S. Paku Buwana IX
D.
K.G.P.A.A. Mangkunegara IV
E.
Sultan Hamengku Buwana X
18. Piranti
kanggo nyingseti tumempleke jarik ana awak supaya ora mlorot lan udhar yaiku ....
A. epek
timang
B.
setagen
C.
udheng
D.
samir
E.
dhuwung
19. Perangan
busana adat Jawa kang mralambangake manawa titah manungsa kudu ngrasuk agama
lan tansah manembah marang Gusti kang mahaagung yaiku ...
A.
udheng
B.
samir
C.
keris
D.
sabuk
E.
klambi
20.
Eksposisi
mujudake sawijining teks kang nyritakake analisa proses nganggo cara narasi
kanggo aweh informasi lan njembarake pangertene wong sing maca. Dene struktur
teks eksposisi kanthi urut yaiku .....
A. argumentasi -
penegasan ulang - tesis
B. argumentasi - tesis - penegasan ulang
C.
penegasan ulang - tesis - argumentasi
D.
tesis - argumentasi - penegasan ulang
E.
tesis - penegasan ulang - argumentasi
21. Gamelan
minangka salah sawijining warisan leluhur
kang kawentar nganti tekan mancanegara. Wong kang nabuh gamelan diarani
....
A. niyaga D.
wiraswara
B. sindhen E.
penyimping
C. dhalang
22. Aksara
swara iku cacahe ana ....
A. papat D.
pitu
B. lima E.
wolu
C. enem
23. Gunane
aksara swara kanggo nulis ....
A. gelar pangkat D.
jeneng instansi utawa lembaga
B. jeneng papan
panggonan E.
tembung basa manca sing kacethake
C. jeneng minangka
pakurmatan
24.Ana
ing Serat Tripama pada kapisan diandharake lelabuhane patih Suwanda kang
diringkes dadi siji yaiku guna, kaya lan
purun.
Tembung
guna tegese ....
A.
sugih D.
kaprigelan
B.
tekad E.
kapinteran
C.
gelem
25.
Kumbakarno
gugur ngrungkepi bumi wutah getihe yaiku negara ...
A. Ayodya D.
Manggada
B. Alengka E.
Pancawati
C. Maespati
26. Angkara
murkane Dasamuka bisa dikalahake dening Prabu Rama.
Unen-unen
kang trep kanggo nggambarake bab kasebut yaiku ....
A.
becik ketitik ala ketara D.
pelik-pelik kadang konang
B.
ngundang siyunge bathara kala E.
maju tatu mundur ajur
C.
sudira jayaningrat lebur dening pangastuti
27. Wewaler
iku kalamangsane isine pancen ora bisa ketemu nalar, ananging pranyata akeh
sing ngemot pitutur sinandi. Mula jroning nampa wewaler prayogane ....
A.
ditampa wantah apa anane.
B.
ditindakake amarga wis dadi adat tradisine
C.
ora usah digugu amarga ora ana mumpangate
D.
dipercaya apa anane amarga wis turun temurun ditindakake
E.
disurasa sebabe dene sawijining tumindak ora kena ditindakake
28. Ing
ngisor iki kang ora kalebu wewaler yaiku ...,
A.
kesuwen ana njedhing D.
ngalih nggon nalika pinuju mangan
B.
lungguh ing tengah lawang E.
mangan ndhisiki wong tuwa
C.
mangan nganggo tangan tengen
29.
Wujude pada adeg-adeg yaiku ....
A. ....
D. ?...
B. ...,
E. ...\
C. ;...
30. Pada kang digunakake kanggo mratelakake sopan
santun ing sajroning nulis layang, tembang utawa geguritan yaiku ...
A.
pada adeg-adeg D.
pada lingsa
B.
pada lungsi E.
pada pangkat
C.
pada gedhe
B.
Wangsulana
pitakon-pitakon ing ngisor iki kanthi pratitis !
31.
Temokna unsure 5 W + 1 H saka pawarta ing ngisor iki !
Nonton Bareng Semifinal Bal-Balan Piala Dunia
2014
Karang
Taruna Desa Sumberejo ing dina kemis tanggal 10 Juli kepungkur nggelar acara
nonton bareng Semifinal Bal-Balan Piala Dunia 2014 Argentina ngadhepi Belanda
kang digiyarake TV swasta nasional. Acara iki sengaja diadani ing plataran
Balai Desa Sumberejo kanthi ancas supaya akeh warga sing bisa melu nonton. Dene
panitia sing akeh-akehe para nom-noman wiwit sore is nyiapake piranti kang
dibutuhake yaiku masang LCD lan menthang kain putih kang ambane telung meter
nggunakake pring. Hariyadi Ketua Karang Taruna Desa Sumberejo nelakake menawa
acara iki diadani kanggo njaga karukunane warga Desa Sumberejo lan nyaranani
supaya warga kang seneng nonton bal-balan bisa marem anggone ndhukung tim
unggulane.
32.
Gancarna cakepan tembang macapat pupuh Pocung ing Serat Wedhatama iki !
Lila
lamun kelangan nora gegetun,
trima
yen kataman,
sakserik
sameng dumadi,
trilegawa
nalangsa srahing Batara.
33. Sebut lan njlentrehna methode kang bisa digunakake nalika sesorah !
34. Apa bedane geguritan gagrag lawas karo geguritan gagrag anyar ?
35. Sebutna 5 bae arane gamelan Jawa lan
njlentrehna kepriye carane nabuh gamelam kasebut !
36. Sapa bae satriya telu sing pantes tinuladha
ing serat Tripama ? Sebut lan njlentrehna ana ngendi papan dununge sarta
lelabuhane satriya kasebut !
37. Temtokna
nilai-nilai kang kamot jroning wewaler
“Aja sok nampani nganggo tangan kiwa, mundhak ngedhe” !